Stjarnfræðilegt ríkidæmi
1. október 2012
Þessi fallega mynd sýnir kúluþyrpinguna Messier 69, eða M69, eins og Hubblessjónauki NASA og ESA ber hana augum. Kúluþyrpingar er þétt söfn gamalla stjarna sem myndast hafa á sama tíma. Á myndinni virðast stjörnur í forgrunni stórar og gylltar þegar þær eru bornar saman við þær þúsundir hvítra stjarna í M69.
Miðað við aðrar kúluþyrpingar er M69 sú málmríkasta sem þekkist. Í stjörnufræði hefur hugtakið „málmur“ sérstaka merkingu: Málmur eru öll þau efni í lotukerfinu sem eru þyngri en algengustu frumefni alheimsins: vetni og helín. Kjarnasamruninn sem knýr stjörnur hefur myndað öll þyngri frumefni náttúrunnar, allt frá kalsíuminu í beinum okkar til kolefnisins í demöntum. Margar kynslóðir stjarna hafa myndað öll þau frumefni sem við sjáum í dag.
Vegna hás aldurs stjarna í kúluþyrpingum eru þær mjög málmsnauðar miðað við yngri kynslóðir stjarna, líkt og sólin okkar. Með því að rannsaka efnasamsetningu stjarna í kúluþyrpingum geta stjarneðlisfræðingar rakið þróun alheimsins.
M69 er í um 29.700 ljósára fjarlægð í stjörnumerkinu Bogamanninum. Franski stjörnufræðingurinn Charles Messier bætti henni við skrá sína yfir þokukennd fyrirbæri á himninum árið 1780. M69 er einnig þekkt sem NGC 6637.
Myndin er samsett úr ljósmyndum teknum í sýnilegu og nær-innrauðu ljósi með Advanced Camera for Surveys á Hubble. Sjónsviðið spannar um það bil 3,4 bogamínútur
Um fyrirbærið
- Nafn: M69
- Tegund: Kúluþyrping
- Fjarlægð: 29.700 ljósár
- Stjörnumerki: Bogamaðurinn
Ummæli