Eðlan
-
Kort af stjörnumerkinu Eðlunni
| Latneskt heiti: |
Lacerta |
| Bjartasta stjarna: | α Lacertae |
| Bayer / Flamsteed stjörnur: |
17 |
| Stjörnur bjartari +3,00: |
0 |
| Nálægasta stjarna: |
EV Lacertae (16,47 ljósár) |
| Messier fyrirbæri: |
0 |
| Loftsteinadrífur: |
Engar |
| Sést frá Íslandi: |
Já |
| Í hágöngu: |
September |
Uppruni
Eðlan er eitt af sjö stjörnumerkjum sem pólski stjörnufræðingurinn Jóhannes Hevelíus frá Gdansk bjó til og birtist á stjörnukorti sem kom út að honum látnum árið 1690. Með merkinu fyllti Hevelíus upp í tiltölulega autt svæði milli Svansins, Kassíópeiu og Andrómedu.
Engar goðsagnir tengjast merkinu.
Stjörnur
Í Eðlunni eru 23 stjörnur bjartari en birtustig +5,5 en engin bjartari en +3,0. Sömuleiðis ber engin stjarna formlegt nafn.
-
α Lacertae er bjartasta stjarnan í stjörnumerkinu Eðlunni (sýndarbirtustig +3,7). Hún er stjarna af A-gerð, 28 sinnum bjartari en sólin okkar og næstum tvöfalt heitari. Hún er um það bil tveir sólmassar og rúmlega tvisvar sinnum breiðari. Alfa Lacertae er sýndartvístirni. Hún er í rétt rúmlega 100 ljósára fjarlægð frá jörðinni.
Djúpfyrirbæri
Í Eðlunni eru ekki ýkja mörg djúpfyrirbæri en nefna má þrjár lausþyrpingar.
-
NGC 7209 er lausþyrping um 100 stjarna, þar á meðal áberandi pari gulleitra kolefnisstjarna í miðjunni, í um 3.810 ljósára fjarlægð frá jörðinni. Í gegnum sjónauka sjást um það bil 40 stjörnur. Þyrpingin er um 410 milljóna ára.
-
NGC 7243 eða Caldwell 16 er gisin lausþyrping um 30 stjarna í um 2.800 ljósára fjarlægð frá jörðinni. Hana er að finna skammt austan við stjörnurnar Alfa Lacertae og 4 Lacertae og sést hún best í gegnum sjónauka með lítilli stækkun eða handsjónauka. Þyrpingin er líklega um 100 milljóna ára.
-
NGC 7296 lítil lausþyrping um 20 stjarna.
Stjörnukort
Stjörnukort af Eðlunni í prentvænni útgáfu má nálgast hér.